21 Ιουν 2015

Βιβλιομυρικάσματα. Ερωτοτροπίες, Javier Marías.

Αποσπάσματα από το βιβλίο 'Ερωτοτροπίες' του Χαβιέρ Μαρίας. Εκδόσεις Πατάκη.


"Ό,τι διαρκεί καταστρέφεται και τελικά σαπίζει, μας κάνει να πλήττουμε, στρέφεται εναντίον μας, μας προκαλεί κορεσμό, μας κουράζει."

"... ό,τι κάποτε μας φάνηκε ιδιαίτερα σοβαρό θα 'ρθει μια μέρα που θα μας φαίνεται ουδέτερο, απλά ένα γεγονός, απλά ένα δεδομένο."

"Όλοι καρτερούν την ευκαιρία τους ή την επιδιώκουν, μερικές φορές εξαρτάται από το πόση θέληση βάζει κανείς για την επίτευξη του κάθε πόθου, πόση πρεμούρα και υπομονή για την επίτευξη κάθε σκοπού, όσο μεγαλομανής και εξωφρενικός κι αν είναι."

"... ποτέ δεν ξέρει κανείς αν ό,τι του λένε είναι αλήθεια, ποτέ δεν υπάρχει βεβαιότητα για τίποτα που δεν προέρχεται από εμάς τους ίδιους, κι ακόμα κι αυτό παίζεται."




"Σε κάθε άνιση σχέση, δίχως ταυτότητα ούτη ρητή παραδοχή, ο ένας τείνει να παίρνει την πρωτοβουλία, να τηλεφωνεί ή να προτείνει να συναντηθούν, και ο άλλος έχει δύο δυνατότητες, δυο δρόμους για να πετύχει τον ίδιο στόχο να μη χαθεί, να μην εξαφανιστεί αμέσως, έστω κι αν πιστεύει ότι αυτός θα είναι έτσι κι αλλιώς ο τελικός του προορισμός. Ο ένας δρόμος είναι να αρκεστεί να περιμένει, να μην κάνει ποτέ κάποιο βήμα, να ευελπιστεί ότι μπορεί να τον αποζητήσουν κι ότι η σιωπή και η απουσία του μπορεί να αποδειχτούν απρόσμενα ανυπόφορες και ανησυχητικές, αφού όλοι οι άνθρωποι γρήγορα συνηθίζουν ό,τι τους χαρίζεται ή ό,τι υπάρχει. Ο δεύτερος είναι να επιχειρεί να παρεισφρέει στην καθημερινότητα του άλλου, να παραμένει δίχως να επιμένει, να δημιουργεί τον δικό του χώρο με διάφορες προφάσεις, να τηλεφωνεί όχι για να προτείνει κάτι -αυτό είναι ακόμα απαγορευμένη περιοχή-, μα για να ρωτήσει οτιδήποτε, να ζητήσει κάποια συμβουλή ή κάποια χάρη, να διηγηθεί ό,τι του συμβαίνει -ο πιο αποτελεσματικός και δραστικός τρόπος να εμπλέξεις κάποιον- ή να δώσει κάποια πληροφορία· να είναι παρών, να δρα σαν υπενθύμιση του εαυτού του, να σιγοτραγουδά από απόσταση, να ζουζουνίζει, να προκαλεί μια συνήθεια που εδραιώνεται ανεπαίσθητα και κρυφά, θα 'λεγε κανείς, ώσπου κάποια μέρα αυτός ο άλλος ανακαλύπτει ότι του λείπει το τηλεφώνημα που έχει γίνει κάτι συνηθισμένο, νιώθει κάτι σαν προσβολή -ή μήπως είναι η σκιά μιας εγκατάλειψης- και, ανυπόμονος, σηκώνει βεβιασμένα το ακουστικό, βρίσκει μια παράλογη δικαιολογία και πιάνει τον εαυτό του να σχηματίζει εκείνος τον αριθμό."

"Το ξελόγιασμα είναι ασήμαντο, η προσμονή του αντίθετα είναι ουσιαστική."

"Άπαξ και αποφασίσει κανείς ότι τα πράγματα δεν κυλάνε, ότι δε διαλύονται ούτε σβήνουν ήσυχα, ούτε είναι χλωμή η κατάληξή τους, τότε κατά κανόνα γίνεται επίπονο και σχεδόν αδύνατον να περιμένει· πρέπει να το πει και να το ξεστομίσει αμέσως, πρέπει να το μεταδώσει στον άλλο για να απαλλαγεί με τη μία, για να ξέρει τι τον περιμένει και να μην ξεγελιέται και καμαρώνει, για να μη νομίζει πως συνεχίζει να είναι κάποιος στη ζωή μας όταν πλέον δεν είναι, ότι καταλαμβάνει μια θέση στους λογισμούς μας και στην καρδιά μας ενώ έχει αντικατασταθεί· για να σβηστεί από τη ζωή μας δίχως καθυστέρηση."

"Η απουσία ενθουσιασμού δεν κρύβεται και την αντιλαμβάνεται ακόμα και ο πιο αισιόδοξος."

"... είναι γελοίο που έπειτα από τόσους αιώνες πρακτικής και απίστευτων εξελίξεων και εφευρέσεων δεν υπάρχει τρόπος να ξέρουμε πότε λέει κανείς ψέματα· φυσικά αυτό μας ωφελεί και μας ζημιώνει όλους εξίσου, ίσως να είναι το μοναδικό οχυρό ελευθερίας που μας απομένει."

"Ο κόσμος είναι γεμάτος τεμπέληδες και απαισιόδοξους που δεν καταφέρνουν τίποτα επειδή δεν προσηλώνονται σε τίποτα, κι ύστερα παραπονιούνται και νιώθουν αποτυχημένοι και τροφοδοτούν την πικρία τους προς καθετί εξωτερικό. Έτσι είναι τα περισσότερα άτομα, ηλίθιοι αργόσχολοι, ηττημένοι προκαταβολικά, εξαιτίας της τοποθέτησής τους στη ζωή και εξαιτίας του ίδιου του εαυτού τους."

"Το πέρασμα του χρόνου ξεσηκώνει και συνάζει την όποια καταιγίδα, ακόμη κι αν στην αρχή δεν υπήρχε το παραμικρό σύννεφο στον ορίζοντα. Αγνοούμε το τι θα μας κάνει ο χρόνος με τις λεπτές, αδιόρατες στρώσεις του που επικαλύπτουν η μία την άλλη, σε τι είναι ικανός να μας μεταμορφώσει. Προχωρά αθόρυβα, μέρα τη μέρα, ώρα την ώρα, βήμα το βήμα, μοχθηρός, περνά απαρατήτητος στο λαθραίο έργο του, το τόσο σεβαστικό και προσεκτικό που δε μας δίνει ποτέ μια σπρωξιά, ούτε κανένα ξάφνιασμα. Κάθε πρωί εμφανίζεται με την καθησυχαστική και αμετάβλητη όψη του και μας βεβαιώνει για το αντίθετο από αυτό που συμβαίνει: ότι όλα είναι εντάξει και τίποτα δεν αλλάζει, ότι όλα είναι όπως χθες -η ισορροπία δυνάμεων-, ότι τίποτα δεν κερδίζεται και τίποτα δε χάνεται, ότι το πρόσωπό μας είναι το ίδιο καθώς και τα μαλλιά μας και το περιβάλλον μας, ότι όποιος μας μισούσε εξακολουθεί να μας μισεί και όποιος μας αγαπούσε εξακολουθεί να μας αγαπά. Και συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, όντως, μόνο που δε μας επιτρέπει να το αντιληφθούμε με τα μπαμπέσικα λεπτά του και τα μουλωχτά του δευτερόλεπτα, ώσπου έρχεται μια μέρα παράξενη, αδιανόητη, όπου τίποτα δεν είναι όπως ήταν πάντα..."

"Η αλήθεια δεν είναι ποτέ διαυγής, είναι πάντα ένα χάος. Ακόμη κι όταν την έχεις ξεδιαλύνει."